در فرایندهای صنعتی، بخار نقش مهم و ارزشمندی داشته و موارد استفادة
فراوانی دارد. بخار به عنوان سیال گرم‌کننده در مبدلهای حرارتی و یا
کویل‌های بخار و یا بطور مستقیم در بسیاری از فرایندها و یا واکنشها مورد
استفاده قرار می‌گیرد.
از آنجا که بخار شکل گازی آب می‌باشد، لذا
با از دست دادن گرمای نهان تبخیر، از فاز گاز به فاز مایع تبدیل میشود.
چنانچه این پدیده، یعنی چگالش بخار و تبدیل آن به مایع در مبدلهایی که سیال
سرویس آنها، بخار است و یا داخل لوله‌های کویل بخار و حتی در لوله‌هایی که
برای انتقال بخار استفاده میشود، اتفاق بیفتد، سبب ایجاد کندانس شده و
مشکلات زیادی ایجاد خواهد کرد، از جمله اینکه ایجاد کندانس در مبدلهای
حرارتی سبب میشود، قسمتی از سطح انتقال حرارت بجای بخار، با کندانس اشغال
شود و در نتیجه میزان انتقال حرارت کاهش می‌یابد. همچنین سرعت بالای قطرات و
برخورد آنها به زانویی‌های مسیر سبب سوراخ شدن لوله‌ها می‌گردد.
برای رفع این مشکلات، لازم است از وسیله‌هایی به نام تله بخار یا Steam
Trap در طول استفاده شود تا کندانس بخار از لوله حاوی بخار خارج گردد.
تله بخارها براساس مکانیسم عملکرد به سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
1- تله‌های مکانیکی
2- تله‌های ترموستاتیکی
3- تله‌های ترمودینامیکی.
تله‌های ترموستاتیکی یا حرارتی بر اساس اختلاف دمای بخار و کندانس عمل می‌کنند. این تله‌ها شیری دارند که در اثر تغییرات دمایی و انبساط و انقباض به جلو و عقب رانده می‌شوند. این شیر طوری طراحی شده، که تنها زمانی باز شود که دمای مایع به دمای مشخصی که پایینتر از دمای اشباع است، برسد. بنابراین کندانس در دمایی پایینتر از دمای اشباع خارج میشود. تله‌های Liquid expansion، تله‌های بایمتال و تله‌های Ballanced pressure (فشار تعادلی)، سه نوع از این تله‌ها هستند.
تله‌های مکانیکی دارای شناوری هستند که بسته به سطح آب کندانس، بالا یا پایین می‌روند و بوسیله اتصال مکانیکی خود، شیر را باز و بسته می‌کنند. اساس کار این تله‌ها، اختلاف چگالی بخار و آب است. تله‌های شناوری ترموستاتیکی، سطل معکوس و شناوری آزاد نمونه‌هایی از تله‌های مکانیکی هستند.
تله‌های ترمودینامیکی، تله‌هایی محکم و با عملکرد ساده هستند که مبنای کار آنها سرعت بالای بخار و چگالی بیشتر آب می‌باشد.
از آنجا که وظیفة تله بخار جدایش بخار از آب کندانس می‌باشد، لذا در مواردی که تله به طور کامل مسدود شده و آب و بخار از آن عبور نکند و یا اینکه تله به طور کامل باز مانده و بخار زنده و آب از آن عبور کند و در نتیجه سبب اتلاف حرارتی شود، تله دچار از کارافتادگی میشود. برای تشخیص عیوب تله‌های بخار از روش چشمی، روش حرارتی و دستگاههای تشخیص عیوب استفاده می‌گردد.
در این نرم‌افزار آموزشی در مورد
انواع، اجزا، نحوة عملکرد و مشکلات معمول در تله‌های بخار مطالبی ذکر شده
که عناوین آنها شامل موارد زیر می‌باشد:
- کلیات
- انواع تله‌های بخار
- تله‌های مکانیکی
تله‌های شناوری
تله‌های ترموستاتیکی
تله بخار شناوری آزاد
تله بخار سطل وارونه
- تله‌های حرارتی
تله بخار بی‌متال
تله بخار فشار تعادلی(balanced pressure)
تله بخار انبساط مایع
- تله‌های ترمودینامیکی یا دیسکی
- تشخیص عیوب
روش چشمی(visual testing)
روش حرارتی
دستگاهای تشخیص عیوب
- مشکلات معمول در تله های بخار
نشتی بخار (عبور بخار زنده از تله)
انجماد
اندازه نامناسب
هواگرفتگی
ضربه چکش (water hammer)
آلودگی
فقدان شرایط راه اندازی